Microteatro psicopático

Son aragonés, non podo escribir máis que negro e Buñuel é o meu Deus; quizais tivo a culpa a pintura de Goya. 

Javier Tomeo

Levabamos tempo ensaiando a posibilidade de iniciar unha conversa entre Carlos Álvarez-Ossorio e Óscar Carmona. Fixo falta atopar a Javier Tomeo para que a lideira xermolase. Un triángulo de transgresión literaria, musical, teatral que incorpora exploracións semiolóxicas nunha linguaxe fondamente destilada e pouco usual.

Teatro psicopáticoindaga formas complexas de comunicación e interacción entre sons, a imaxe e o xesto. É unha mestura de realidade e ficción nun proceso continuo de hibridación monstruosa que se achega ás derradeiras investigacións sobre a comunicación e a linguaxe. 

Os actores-músicos e os músicos-actores desenvolven unha experiencia teatral e musical estendida que traduce en música as palabras, as voces, os ruídos, a xestualidade, a linguaxe, o espazo escénico, os vídeos, a luz… e eliminan fronteiras entre acción musical e teatral para izar un idioma universal que, desbotadas as prerrogativas do sentido, non precisa do texto para propender cara a emocións agachadas.

Un teatro de sons que exemplifica algún tipo de conversa preverbal, na que o todo sonoro (tamén o deforme, o aberrante, o contrafeito, o grotesco, o espantoso, o horripilante, o xigantesco, o esaxerado, o desmesurado, o inhumano, o cruel) desenvolve interaccións complexas: uns en relacións cos outros. Encontros e interaccións eminentemente sociais que provocan reaccións e reflexións poboadas de criaturas aberrantes. Absurdo kafkiano en espazos e situacións normalizadas.

Miguel Sancho, marzo 2016

A obra
MICROTEATRO PSICOPÁTICO: palabras perdidas, monstros e espazos misteriosos
Moitos anos atrás, mentres paseaba fronte a unha pequena libraría do centro da miña cidade, un libriño silencioso chamou a miña atención. Tratábase das Historias mínimas de Javier Tomeo, unha colección de contos breves, de microhistorias, imaxes, momentos, poemas, sensacións, nostalxias, fotografías literarias, sorrisos, portas que se abren ou, como o chamaría o mesmo Tomeo, un microteatro psicopático. Ese pequeno libro acompañoume á casa e, aínda que pareza total e absolutamente clixé, cambioume completamente, non só no aspecto literario (naqueles días ocupaba moito do meu tempo en escribir literatura), senón tamén no musical, o poético, o estético.

Tempo despois, decidinme a escribirlle ao autor daquelas páxinas e ludicamente intercambiamos un par de mensaxes electrónicas, con fragmentos de historias inconclusas, palabras perdidas e viaxes nas profundidades electrónicas.

Hoxe, máis de dez anos despois e logo de ler moitísimos dos seus textos, interésame realizar un traballo cruzado, que dea conta do seu mundo literario, das súas criaturas asimétricas, dos seus monstros, pero tamén do noso encontro virtual. Un cruzamento entre o literario e o real, do ritmo escrito ao ritmo sonoro, da palabra acompañada de música á música acompañada de palabra ou a palabra feita música e tamén viceversa. En fin. Desde unha banda sonora ata un teatro musical, unha colección de imaxes, de teatro sonoro, de contos breves ou microhistorias, de reflexións musicais, de espazos virtuais perdidos que se recrean nunha instancia musical lúdica ou simplemente nunha mestura sen apelidos, unha combinatoria entre a literatura de Tomeo e a miña música, e tamén entre a miña literatura e a súa musicalidade, entre os espazos virtuais compartidos, o non escrito, o imaxinado…

Hai palabras escritas que non merecen estar en ningures por malas. As nosas, obviamente, merecen outro destino.Javier Tomeo

Óscar Carmona, xaneiro 2016

 

O compositor
Óscar Carmona
Músico, compositor, pianista, improvisador, escritor e artista interdisciplinario. A súa tarefa actual está orientada principalmente á improvisación, á creación musical e á experimentación coas posibilidades expresivas que ofrecen as novas tecnoloxías.

Obtivo o grao de licenciado en Composición na Universidade de Chile e continuou os seus estudos realizando o curso de composición e novas tecnoloxías do instituto IRCAM, en París (Francia).

Como compositor, creou música para diversos instrumentos e formacións instrumentais, desde o piano ata a orquestra sinfónica, e tamén para medios electrónicos e multimedia. A súa música foi interpretada tanto en Chile como en diversos países como Francia, Os Países Baixos, A Arxentina, Eslovenia, Croacia, O Xapón, Suíza, O Brasil, Os Estados Unidos e Lituania, entre outros. Como improvisador indagou principalmente no piano e a electrónica, pero tamén con instrumentos inventados, obxectos, micrófonos, cámaras e creación audiovisual en directo.

Os seus intereses levárono a tomar distancia das categorías disciplinares habituais e a instalarse en espazos intermedios nos que poder desenvolver, a través de novas linguaxes, experiencias estéticas que lle permitan ao espectador unha participación activa, identificándose coa obra e mesmo modificándoa. Así xurdiu o colectivo Cattus, xunto ao cal creou as obras O gato de Schroedingere Anamorfose, obras interdisciplinares que incorporan live cinema, improvisación, música, performance, multiproxeccións, mapping, poesía etc.

Actualmente forma parte de RubikEnsamble, un ensemble dedicado ás músicas actuais onde participa como compositor, pianista e artista visual; do Granat Ensamble, un ensemble dedicado a reformular o repertorio clásico a través da incorporación de medios electrónicos e visuais; de Cattus Colectivo, agrupación interdisciplinar onde participa como creador, performer, músico e artista multimedia; e da Compañía de Papel, compañía de danza dirixida por Andrés Cárdenas onde desenvolve tarefas como músico e compositor.

Foi docente na Universidade de Chile, Universidade Arcis e Universidade das Américas, na que exerce na actualidade.

O director de escena

Carlos Álvarez-Ossorio
Carlos Álvarez-Ossorio é un director, actor e autor teatral e audiovisual nacido en Sevilla en 1973. Licenciado en Comunicación Audiovisual pola Facultade de Ciencias da Información da Universidade de Sevilla, estudou tamén na Escola de Dirección Escénica do Instituto Andaluz do Teatro e formou parte do Centro de Investigación Teatral Territorio Nuevos Tiempos (TNT) de Sevilla. Traballou, entre outros, con mestres do Odin Teatret, do Berliner Ensemble, da Escola Biomecánica Rusa, da London Academy of Performing Arts e do Toneelgroep Amsterdam.

Foi director artístico e técnico de distintos festivais, director convidado ao encontro europeo Connaître, produire, jouer le jeune théâtre européen, organizado en Francia pola Convención Teatral Europea; director convidado aos Encontros de Creación Contemporánea en Magalia, organizado pola Rede de Teatros Alternativos, e participante na ISTA (International School of Theatre Atropology), ademais de escribir artigos e impartir obradoiros, cursos e conferencias ao redor das artes escénicas. Publicou o manual Ferramentas para o diálogo teatral?(editorial Casahamlet).

En 1996 funda a compañía Cámara Negra, da que é director, e coa que montou textos de Shakespeare, Chejov, O’Neill, Müller, Ibsen, Dostoievski, Visniec ou Koltés, cos que obtén diversos premios, como o Premio José Luís Alonso da ADE 2006 para directores mozos, o Premio MAX 2007 ao Mellor Autor en Galego, o Premio Pano Chivas 2004 ao Mellor Autor Veterano e o Premio ao Mellor Actor na IX Mostra de Teatro de Barcelona 2004.

Ademais de coa súa compañía, traballou como director, entre outros, co Centro Andaluz de Teatro, coa Convención Teatral Europea e co Festival Internacional de Teatro Clásico de Mérida, ademais de con diversos grupos alternativos, e obtivo o Premio Jara do Teatro Profesional Estremeño 2009 ao Mellor Director. As súas montaxes viaxaron por toda España, por Francia, Cuba, Grecia, Alemaña e Malta.

Palabras perdidas, monstruos e espazos misteriosos 
Unha achega á obra de Javier Tomeo para nove músicos
Con Carlos Álvarez-Ossorio (director teatral) e Óscar Carmona(compositor) 
Colaboran: Gas Natural Fenosa

VERTIXE SONORA  Carlos Álvarez-Ossorioactor | Pablo Coello saxofón| Alejandro Vázquez trompeta | Criptana Angulo violonchelo | Antonio Romero contrabajo | Rubén Barros guitarra eléctrica | David Durán piano | Diego Ventoso percusión | Ángel Faraldo electrónica | Ramón Soutodirector